Các nữ tu giúp việc cho các linh mục và giám mục là sai hay sao?

Ấn bản hàng tháng “Donne Chiesa Mondo” của tờ Quan Sát Viên Rôma (L’Osservatore Romano), số ra ngày 1 tháng Ba, đã công kích hiện trạng nhiều nữ tu giúp việc nhà cho các Hồng Y và Giám Mục như một hình thức “bóc lột” trong Giáo Hội. Bài báo đã gây ra một tai tiếng trầm trọng cho Giáo Hội và là căn cớ cho các phương tiện truyền thông thế tục chê cười Hội Thánh. Bên cạnh tai tiếng lạm dụng tính dục, giờ đây chúng ta lại phải gánh thêm một cách oan uổng tai tiếng “bóc lột phụ nữ”.

Một số phương tiện truyền thông Công Giáo đã phản ứng lại bài báo này. Dưới đây là bản dịch Việt Ngữ một bài có tính chất “ôn tồn” nhất trên Catholic Word News.

Nguyên bản: 

Is it wrong for women religious to serve priests and bishops?

Các nữ tu giúp việc cho các linh mục và giám mục là sai hay sao?

Tiến sĩ Jeff Mirus – Catholic World News

Tôi không biết bạn nghĩ như thế nào, nhưng tôi thấy dở khóc dở cười với bài báo lên án hiện trạng các nữ tu giúp việc nhà cho các linh mục và giám mục trong phụ bản mới ra gần đây của tờ Quan Sát Viên Rôma. Phụ bản này là một sáng tạo dự đoán được của triều đại giáo hoàng hiện tại, do một giáo sư phò nữ quyền của Đại Học La Sapienza ở Rôma làm chủ biên. Thế là giờ đây chúng ta có một tiếng hét phản đối mới chống lại việc các nữ tu giúp việc như những người lau nhà, nấu ăn và quản gia cho những vị trong Phẩm Trật Hội Thánh.

Với sự nhạy cảm đã được cẩn thận mài dũa sắc bén của phương Tây hiện đại, tôi hiểu được sự phẫn nộ đang bùng phát. Trong bài báo trên, vấn đề có vẻ như là một hình thức buôn người mới.

Nhưng thực sự là gì?

Có gì là sai trái khi các cộng đồng nữ tu tận tụy thi hành các công việc lặt vặt cho những ai có lý do chính đáng phải cần đến các dịch vụ ấy? Có lý do nào để các cộng đồng như thế không muốn giúp việc nhà cho các linh mục, giám mục, Hồng Y và thậm chí cả Đức Giáo Hoàng vì khi làm như thế họ sẽ giúp làm giảm chi phí cho cộng đồng Công Giáo có liên quan và làm cho các yếu tố cần thiết của sứ vụ linh mục có thể thực hiện dễ dàng hơn? Có gì là sai trong việc điều động những khóa sinh, bất kể đặc sủng nhà dòng của họ là gì, thực hiện các dịch vụ như vậy trong giai đoạn tập sinh? Chẳng lẽ điều này chẳng mang lại ơn ích gì trong việc rèn luyện đức khiêm nhường hay sao?

Nói rộng hơn, có bất kỳ lý do chính đáng nào không để giả định rằng tất cả những ai được mời gọi vào cuộc sống thánh hiến đều là những người có khả năng tri thức phù hợp với những nghề nghiệp chuyên môn trong những ngành như y khoa, và giáo dục (tôi nhắc đến những nghề này vì chắc chắn là những nghề nghiệp cao quý), và những nghề nghiệp khác có thể được chính phủ tài trợ. Hay, nói lại một lần nữa, có điều gì là thấp hèn khi phục vụ như một quản gia hay một người nấu ăn? Vì đây là những công việc khá nhẹ nhàng, liệu chúng ta có nên kỳ vọng những việc nhẹ nhàng không đòi hỏi nhiều về thể chất như thế nên dành riêng cho cánh đàn ông không?

Tôi có lẽ cũng nên đề cập rằng phụ nữ thường có trực giác về dinh dưỡng mạnh hơn nam giới và bất kể có những ngoại lệ nhất định, phụ nữ thường thích nấu ăn hơn nam giới, và tôi thậm chí dám nói rằng tất cả các bạn có thể đồng ý với tôi rằng phụ nữ thường thích dọn dẹp và làm việc nhà hơn nam giới. Có những dòng chuyên giúp việc cho hàng giáo sĩ như thế há chẳng phải có khả năng là nhiều phụ nữ thực sự bị thu hút bởi ý hướng muốn giúp đỡ trực tiếp cho hàng giáo sĩ hay sao?

Có vấn đề gì ở đây không?

Tôi không biết chi tiết về nghiên cứu (nếu có) mà câu chuyện này dựa trên. Nhưng tôi nghi ngờ chuyện cho rằng cả các nữ tu bác sĩ, y tá và giáo viên cũng thường xuyên bị buộc phải giúp việc cho các giám mục. Tôi không biết liệu các phụ nữ tài năng khi gia nhập vào các cộng đoàn tu trì có chịu làm những công việc họ không muốn hay không, có bị ngăn cản không được đảm nhận những trách vụ xứng với khả năng của họ hay không. Nhưng tôi nghi ngờ những chuyện như thế không có đâu.

Trước Công đồng Vatican II, các dòng tu thường phản ảnh những ước lệ ở Âu Châu theo đó có nhiều thứ bậc trong một nhà dòng. Điều này là dễ hiểu, vì cấu trúc bên trong phát sinh từ sự phân tầng của nền văn hoá. Một trong những cải cách của Công Đồng Chung Vatican II là Sắc Lệnh Thích ứng và Đổi mới Đời sống Tu trì (Perfectae Caritatis), trong đó cố gắng loại bỏ càng nhiều càng tốt những phân cấp như thế, đặc biệt đối với các dòng tu nữ, vì trong các dòng tu nam không có sự phân biệt được quy định tương tự như thế giữa linh mục và các thầy.

Có thể có những lạm dụng. Có thể có các giáo sĩ cao cấp coi các nữ tu như những người giúp việc tự nhiên của mình và cho rằng mình có quyền sai khiến bất kỳ các cộng đồng nữ tu nào gởi đến cho mình bất cứ ai vào bất cứ lúc nào cần đến, hay có lẽ thường là với một thái độ ít trịch thường hơn như thế. Nhưng tôi nghi ngờ những gì bị đánh mất trong bài báo gây chấn động này là luận lý bình thường, là lòng khiêm tốn và quan điểm Kitô giáo nhìn nhận rằng các công việc tầm thường tự bản chất không hạ thấp phẩm giá của bất cứ ai, và các nữ tu phải được quyền cống hiến các công việc của mình cho Giáo Hội mà không bị áp lực bởi các nhà chủ biên nữ quyền cực đoan để cảm thấy mình “bị ngược đãi”.

Một điều có lẽ là liên quan, đó là gần đây tôi đã được đọc một cuốn tiểu sử về Thánh Faustina Kowalska, là nhà thần bí của thế kỷ XX đã được Thiên Chúa mạc khải Lòng Thương Xót của ngài. Biết bao nhiêu lần thánh nữ đã phục vụ như một quản gia hay làm việc trong nhà bếp hay trong một khu vườn! Nhưng ý nghĩ đơn thuần của Chị Faustina và lòng thương xót của Thiên Chúa, trong đó hàm ý khiêm nhường, phải làm mềm lòng những người nữ quyền quá khích chứ.

Tất nhiên ý thức hệ nữ quyền quá khích bôi nhọ cả những bà mẹ, vì phần lớn công việc của họ bao gồm nuôi dưỡng trẻ em và giúp đỡ lẫn nhau với người chồng (tôi hy vọng như thế) trong số những công việc đó có lau chùi, nấu nướng và xếp đặt ngăn nắp mái ấm gia đình. Dẫu sao, một chân lý cơ bản của sự tồn tại của con người là không phải mọi hình thức đào tạo nào cũng nhất thiết phải liên quan đến những khóa huấn luyện nghiêm ngặt về tri thức. Trong thực tế, hầu hết đều không phải.

Không có công việc phục vụ nào được trông đợi sẽ làm tăng vị thế của chúng ta trong thế giới này. Mọi loại phục vụ đều là nhằm hiệp nhất chúng ta với Chúa Kitô. Phải quen với điều đó thôi.

Catholic World News Is it wrong for women religious to serve priests and bishops?
Đặng Tự Do, vietcatholic