Làm Sao Để Biết Được Linh нồи Đã Được Lên Thiên Đàng?

Hỏi: xin cha giải đáp giúp 2 thắc mắc sau đây:

1- Khi cử hành thánh lễ an táng, một số linh mục đã giảng rằng: linh нồи ông này, (bà này) chắc chắn đã lên thiêng đàng rồi, không cần cầu nguyện nữa! Xin cho biết có giáo lý nào cho phép biết và tin điều này hay không?
2- Khi đăng cáo phó với lời lẽ như: “đau đón báo tin buồ.n Ông, (Bà) đã được Chúa gọi về ngày giờ…” như thế có phù hợp với tín lý Công Giáo về sự ᑕᕼếT và hy vọng phục sinh của con người hay không?

Trả lời:

1- Khi có người qua đời, Giáo Hội chỉ dạy cử hành Nghi thức an táng (Ordo Exsequiarum = Rite of Funerals) gồm có các nghi thức cầu nguyện ở tư gia hay nhà quàn, nghi thức thánh lễ an tá.ng cử hành ở nhà thờ, và nghi thức tiễ.n đưa ngoài nghĩ.a trang. Các nghi thức này đã được Đức Thánh Cha Phaolô VI chấp thuận và Thánh Bộ Phụng Tự đã công bố cho thi hành trong toàn Giáo Hội kể từ ngày 1 tháng 6 năm 1970.

Qua tất cả các nghi thức trên, Giáo Hội cầu nguyện cho linh нồи người quá c.ố được mau đón nhận vào Nước Thiên Chúa để vui hưởng Nhan Thánh Ngài là nguồn hạnh phúc vĩnh cữu cho những ai được cứu rỗi.

Giáo Hội cầu nguyện cho người quá c.ố vì tin vào sự phục sinh của kẻ ᑕᕼếT nhờ lòng xót thương tha thứ vô biên của Chúa như ta tuyên xưng trong Kinh Tín Kính: Tôi tin xá.c loài người ngày sau sống lại, tôi tin hằng sống vậy. Amen.

Giáo lý của Giáo Hội chỉ nói đến sự phán xét riêng dành cho một linh нồи sau khi lìa khỏi xá.c như sau:

“Mỗi người lãnh nhận trong linh нồи bất t.ử của mình phần trả công muôn đờ.i cho mình ngay sau khi ᑕᕼếT trong một cuộc phán xét riêng, chiếu theo cuộc sống của mình hướng về Chúa Kitô, để hoặc sẽ trải qua một sự thanh luyện, hoặc lập tức bước vào hưởng hạnh phúc trên trời, hoặc lập tức bị án phạ.t muôn đời.” (x. SGLGHCG, số 1022). Nghĩa là sau khi thể xá.c ᑕᕼếT, linh нồи sẽ chịu phán xét riêng để:

· hoặc phải được thánh luyện thêm ở nơi gọi là luyện тộι (Purgatory) một thời gian trước khi được vào hưởng Thánh Nhan Chúa trên Thiên Đàng.

· hoặc được thâu nhận ngay vào Thiên Đàng vì đã thánh thiện đủ.

· hoặc bị phạ.t đời đời trong nơi gọi là hỏa ngụ.c (hell)

Kết quả trên tùy thuộc vào cuộc sống mà một người đã tự do lựa chọn cho mình khi còn sống trên đời này. Đó là giáo lý của Giáo Hội mà chúng ta phải theo. Nhưng sự thực xẩy ra thế nào cho một linh нồи ngay sau khi lìa khỏi xá.c thì chỉ có Chúa biết và định đoạt mà thôi. Giáo Hội không cách nào biết được nên chỉ dạy tín hữu cầu nguyện cho kẻ ᑕᕼếT được tha thứ mọi тộι lỗ.i đã phạm khi còn sống để mau được đón nhận vào Nước hằng sống.

Nói khác đi, Giáo Hội chưa bao giờ phán đoán tức khắc ai đã lên Thiên Đàng, ai phải thanh luyện trong luyện tộ.i và ai đã sa hỏa ngụ.c, cho dù người ᑕᕼếT đã sống lành thánh hay тộι lỗ.i công khai đến mức nào. Giáo Hội có phong thánh (canonize) cho ai thi cũng phải qua một thủ tục khắt khe và một thời gian điều tra vô tư theo giáo luật qui định chứ chưa bao giờ tuyên bố tức khắc ai là thánh và đang ở trên Thiên đàng để khỏi phải cầu nguyện cho người đó nữa.

Như vậy, linh mục nào, khi cử hành lễ an tá.ng cho ai, mà tuyên bố linh нồи người ấy đã lên thiên đàng rồi, thì đây hoàn toàn là điều “tưởng tượng quá chủ quan” của linh mục đó để nhằm vinh danh người ᑕᕼếT, và làm vui lòng cho tang gia mà thôi. Tuyệt đối không có giáo lý, tín lý nào của Giáo Hội cho phép ai tuyên bố như vậy đối với một người vừa qua đờ.i, dù người đó là Giáo Hoàng, Hồng y, Giám mục, linh mục hay tu sĩ. Chắc chắn như vậy! Giáo Hội chỉ dạy cầu nguyện và phó thác linh нồи các tin hữu đã ly trầ.n cho lòng từ ái của Thiên Chúa mà thôi, chứ không hề phán đoán gì về số phận đời đời của ai cả. (x. SGLGHCG số 958, 1032)

Vả lại, nếu đã biết linh нồи nào lên thiên đàng rồi thì dâng lễ cầu nguyện làm gì nữa, vì các thánh trên Thiên đàng không cần ai cầu nguyện cho, mà ngược lại, còn nguyện giúp cầu thay cách đắc lực cho các tín hữu còn sống hay đang đau kh.ổ trong nơi luyện tộ.i. (tín điều các thánh thông công = communion of saints)

Vậy chúng ta cứ cầu nguyện cho mọi người đã qua đờ.i vì không biết những người đó hiện đang ở đâu, Thiên đàng, luyên tộ.i hay hỏa ngụ.c. Nghĩa là đừng vội tin lời tuyên bố chủ quan của ai để không cầu nguyện cho người quá c.ố nữa.

2- Khi có người qua đờ.i thì thông thường người ta dùng những ngôn từ như câu hỏi được đặt ra trên đây để báo tin buồ.n cho thân thuộc xa gần.

Về một phương diện, hay nói đúng hơn về mặt con người, thì sự ᑕᕼếT quả thật là điều đau buồ.n nhất cho thân nhân còn sống. Như thế, đa.u buồ.n, báo tin và chia buồ.n là điều chính đáng và phù hợp với bản chất và tâm lý nhân loại.

Chúa Giêsu xưa kia đã sống trọn vẹn với bản tính nhân loại này khi Chúa nghe tin người bạn của mình là Lazarô ᑕᕼếT (x. Ga 11). Nhưng khi thấy người Do Thái đến chia buồ.n với chị em Maria và Martha, Chúa Giêsu đã không nói với họ: sao lại chia buồ.n? phải chúc mừng chứ vì ᑕᕼếT là được giải thoá.t khỏi cuộc sống đa.u kh.ổ ở đờ.i này mà …

Ngược lại, chính Chúa đã khó.c thươ.ng Lazarô khi đứng trước m.ộ của anh khiến những người Do thái có mặt phải nói với nhau rằng: “Ông ta thương Lazarô biết mấy!” (Ga 11:36). Và để an ủi cho chị em Mariavà Martha, nhất là để cho thấy Người là Thiên Chúa, là sự sống và là sự sống lại, Chúa Giêsu đã truyền cho Lazarô ra khỏi m.ồ, sống lại sau 4 ngày nằm ở đây. Đặc biệt, Chúa đã nói với Martha khi đó và mọi người chúng ta ngày nay tín điều rất quan trọng này: “Ta là sự sống và là sự sống lại. Ai tin vào Ta thì dù đã ᑕᕼếT, cũng sẽ được sống.” (Ga 11: 25).

Như vậy, tuy đau buồ.n theo bản tính con người trước sự ᑕᕼếT, chúng ta cũng đừng quên tuyên xưng niềm tin vào Chúa Kitô là sự sống và là sự sống lại mỗi khi phải đối diện với sự ᑕᕼếT, một điều không ai tránh được khi mang thân phận con người trong trần thế này.

Đa.u buồ.n và biểu lộ buồ.n đau này là điều phù hợp với nhân tính và không nghịch với đức tin. Tuy nhiên, để nói lên niềm tin vào Chúa Kitô phục sinh, tức là bày tỏ niềm hy vọng vào sự sống lại của người đã ᑕᕼếT, chúng ta không nên quá bi thả.m sự ᑕᕼếT để không vô tình kêu trách Chúa là nguyên nhân gây ra sự đa.u buồ.n to lớn này. Linh mục giảng trong lễ ta.ng, cũng không nên quá đào sâu nỗi đau kh.ổ của sự ᑕᕼếT mà quên nhấn mạnh chiều kích hy vọng và niềm vui phục sinh của người đã ly trầ.n.

Sau hết, trong lời báo tin buồ.n cho thân nhận, chúng ta nên dùng ngôn từ thể hiện được niềm tin phục sinh nhiều hơn là thuần tính nhân loại như một số cáo ph.ó đã được nghe gần đây.

Thí du, nên viết: Trong niềm tin vào Chúa Kitô Phục Sinh, xin báo tin để thân bằng quyến thuộc được biết: người thân của chúng tôi là… đã được Chúa gọi về (hay đã ra đi bình an trong Chúa) ngày tháng năm… Nghĩa là không nên nói: rất đa.u đớ.n báo tin buồ.n người thân đã được Chúa gọi về…

Trong lời phân ưu, cũng không nên nói: “rất đa.u buồ.n khi được tin ông, bà… đã được Chúa gọi về”. vì nói như vậy hóa ra trách Chúa đã gâ.y ra sự đa.u buồn hay sao?

Thật ra, ᑕᕼếT là hậu quả của тộι lỗ.i chứ không phải là điều Thiên Chúa mong muốn cho ai từ ban đầu: “Vì một người duy nhất, mà тộι lỗ.i đã xâm nhập trần gian, và тộι lỗ.i đã gây nên sự ᑕᕼếT. Như thế sự ᑕᕼếT đã lan tràn tới mọi người vì một người đã phạm tộ.i. (x Rm 5:12).
Chính Chúa Kitô cũng đã phải ᑕᕼếT vì tộ.i của nhân loại, nhưng qua cái ᑕᕼếT của Người trên thập giá, Chúa đã chiến thắng тộι lỗ.i và sự ᑕᕼếT và cho chúng ta hy vọng vào sự sống lại sau khi phải ᑕᕼếT trong thân xác, nếu chúng ta cùng sống và ᑕᕼếT như Chúa Kitô. Đây là niềm tin, vui hy vọng mà chúng ta phải cám ơn Chúa mặc dù phải chấp nhận đau khổ của sự ᑕᕼếT.

Tóm lại, đứng trước cái ᑕᕼếT, là con người, ai cũng phải đau buồn, khóc thương, chia buồn với nhau. Nhưng đừng quá bi thảm cái ᑕᕼếT đến nỗi vô tình trách Chúa là nguyên nhân gây ra. Ngược lại, phải cám ơn Chúa về hy vọng phục sinh sau khi phải ᑕᕼếT vì hậu quả của тộι lỗ.i như Thánh Phaolô đã dạy.

Cầu nguyện cho người ᑕᕼếT là việc bác ái đẹp lòng Chúa. Nhưng không ai được phép kết luận hay phán đoán gì về phần rỗi của bất cứ người nào dù biết người đó đã sống tốt lành hay “ тộι lỗ.i ” ra sao. Chỉ một mình Thiên Chúa biết và phán đoán mà thôi.

Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn